ئەم پەیوەندییە ئاڵۆزەی نێوان هەقیقەتی ئەقڵانیەکان و بیروڕا سیاسیەکان، شەڕ و ململانێ و زۆرانبازیەکی فیکری وئەخلاقیە، کە لەسەرەتادا لەنێو هەقیقەتە ئەقڵانیەکاندا هەڵدەگیرسێن، وەک لەنمونەی چەمکی گۆڕاندا له‌ڕوووه فیکری سیاسیه‌که‌وه باسمان لێوەی کرد، بەوەی سەرەتا دەبێت بپرسین، سیاسه‌ت چییە؟، ئازادی چییە؟، ئەخلاق چییە؟ دەبێت کامە ئەخلاقیات بگۆڕین و کامەش پاریزگار بکەین، دەسەڵات چییە و کامە دەسەڵات بگۆڕین؟!،کامە دەسەڵات گرنگترە، دەسەڵاتیک کولتورێکی نوێ دروست بکات، یان دەسەڵاتێک له‌سه‌ر هه‌‌بووه‌کانی خێڵ و ئینتما سیاسی و سه‌وابته ئاینیه‌کان کاربکات و ئه‌م هه‌بووانه جێگیربکات نه‌ک بیانخاته ژێر پرسیاره‌وه؟ دەبێت سیاسه‌ت کامە کولتور پاڵپشت بکات؟، لەسەر کامە قەیران قسەبکات ولەکامە ووردەکارییداکاربکات؟ کامە هونەر پاڵشت بکات، کام موزیک پشتگیر بکات؟…کولتور چیە له‌ڕوانگه‌ی ده‌سه‌ڵاتی ئه‌دمنستراتیڤه‌وه!، مامەڵەمان لەگەڵ زمان و ئه‌ده‌بدا چۆن دەبێت؟
له‌م چه‌ند پرسیاره ساده‌یه‌وه ده‌مه‌و‌ێت بڵێم که‌ڕووبەڕوونەوەکانی ئەم چەمکە لەنێو هەقیقەتی ئەقڵانیدا ڕەهەندیکی فراوانتر وەردەگرێت، وەک لەوەی سادەبکرێتەوە بۆ چەند ڕستەیەکی دروشم ئامێزانە. پێموایە گەر سیاسەت لەدیالۆگدا بێت لەگەڵ هەقیقەتە ئەقڵانیەکاندا ئەوا بەچەندەها هەنگاو خۆی لەدرۆ و درۆی ئۆرگانیزەکراو دووردەخاتەوە، سیاسەت هەمیشە خۆی لەڕێگەی ئەم گفتوگۆیە تازەدەکاتەوە، بەوەش سیاسەت بەشدار دەبێت لەبنیاتنانی کولتورێکی نوێی سیاسی وکۆمەڵایەتی. سیاسەت دەبێت داینەمۆیەک بێت بۆ نوێبونەوەی کۆمەڵگە، نەک بەڵا و سەرەتانێکی ئەبەدی. سیاسەت کاتێک لەدیالۆگ نێزیک دەبێتەوە جەوهەرێکی نوێ بۆ خۆی دەدۆزێتەوە، لەم خاڵەدا ده‌گه‌ڕێمه‌وه بۆ (یورگن هابرماز) که‌ڕای وه‌هایه؛
(كاتێك له‌ده‌وڵه‌تی هاوڵاتیدا سۆڵیداریتی یاسایی و هاریکاری ئه‌بستراکت پێکدێت، پڕنسیبه‌کانی عه‌داله‌ت به‌ته‌نکی خۆی له‌به‌ها کولتوریه‌کان نێزیک ده‌خاته‌وه، خۆی له‌سه‌ر به‌ها کولتوریه‌کان ڕێڕه‌وخوازده‌کات….)*
ل25 … بڕوانە: هابرماز، زانین و باوەڕ، سورکامپ Jürgen Habermas, Glauben und Wissen, SV 2001
ل
له‌شوێنێکی دیکه‌دا ڕوونتر له‌م ڕسته‌یه‌ی (یورگن هابرماز) تێده‌گه‌ین که‌ده‌ڵێت؛
(پاڵپێوه‌نه‌ره‌کانی به‌شداریکردنی هاوڵاتیان له‌ژیانی سیاسی و بیڕوڕاسیاسیه‌کان و بیناکردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه، پابه‌نده به‌کڵێشه ئه‌خلاقیه‌کانی ژیانی خۆیانه‌وه، پابه‌نده به‌فۆرمه کولتوریه‌کانی ژیانیان … ل23).
. Jürgen Habermas, Glauben und Wissen, SV 2001
داڕزان (دیكادێنز ) وه‌ک سێبه‌ری درۆی ئۆرگانیزه‌ی کوردی
ئه‌مڕۆ لەکوردستاندا سێبەرەکانی (درۆی ئۆرگانیزەکراو) لەهەموو شوێنێکی ئەم کۆمەڵگەیەدا جێگەی پەنجەی دیارە، سیناریۆکانی ئەم درۆی ئۆرگانیزەکراوە ئەوەندە بێشومارن، نیفاقی کۆمەڵایەتی ومرۆڤی دەبڵ ئەخلاق و درۆزن ودووڕووی کردووە بەپاڵەوانی ئەم دیمەنە. (فۆرمی کولتوری) لەمرۆڤی کوردی سەندراوەتەوە وبەها کۆنینەکان ونبوون و لەجیاتی ئەوە، نه‌هلیزمێکی ناشرین، بێهودییه‌كی دزێو و گومڕاییەکی سەیر جێگه‌ی گرتۆته‌وه. گومڕایی و نمایشکاری هه‌موو شتێک له‌نمایشی ئه‌شقبوونه‌وه بیگره تانمایشکردنی هونه‌رمه‌ندی و نوسهری وسیاسیبوون و ڕۆحانیبوون نمایشده‌که‌ن، بێگومان دوور له‌جه‌هه‌ری ئه‌م پرسانه ماسکی هونه‌ر و سیاسه‌ت و ته‌نانه‌ت ئه‌شقیان هه‌ڵگرتووه. ئه‌م (فیگوره نمایشکاره) یاری خۆی بەژیانی ئەخلاقیمان دەکات. ئاین لەڕەهەندە ڕۆحیە بەر فراوانەکەیەوە کەپەیوەندیەکی گرنگی نێوان مرۆڤ و خواوەندە، بۆتە ئەکتێکی سیاسی بەدەست ئیسلامەویەتی سیاسیەوە. لەسەرێکی دیکەوە شەپۆلی فەتواگەری وئیسلامەویەتی کەنداو ومۆدێلی که‌نداو، که کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی هۆمۆسێکوالی و (فالوس سێنتره – كێر سێنته‌ره) و لەسەر بنەمای کۆمەڵگەی نەوتی خێڵەکی گەشەدەکات، ئه‌م كولتوره کۆی پەیوەندیە کۆمەڵایەتیەکانی ئیمەی مۆنۆپۆلکردووە، به‌رده‌وام کۆپیکردنی مۆدێلی ئه‌وان له‌ژیانماندا ئاماده‌گیه‌کی ترسناکی هه‌یه.
من پێموایه ئیمه له‌به‌رده‌م کاتیگۆریه‌کانی داڕزاندانداین لەهەموو بوارەکاندا، (دیکادێنز، داڕزن – Dekadenz) ناونیشانی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ی ئێمه‌یه. دیکاندێزیکی ئه‌خلاقی و سیاسی و ئاینی، به‌مانای ئێمه لەبەردەم داڕزانی کۆی فۆرمە کولتوریەکانی کۆمەڵگەداین بەکولتوری سیاسیەوە. لەبەردەم داڕزانی ئەخلاقیداین کەگەندەڵی و ئیسلامەویەتی سیاسی و درۆی ئۆرگانیزە، مانشێتی گەورەی ئەو داڕزان و کەوتنە کولتوریەن. بۆ نمونه دواخستنی حکومه‌ته‌کان، چ هی هه‌رێم بێت یان ئێراق بۆ چه‌نده‌ها مانگ دوای هه‌ڵبژاردن وچێشلێنانه‌وه‌ی ده‌نگه‌کانی ده‌نگده‌ر له موبه‌قی سیاسه‌تی پشت په‌رده‌کاندا و شکستی له‌تەبابوون لەسەر فۆرمیکی ئەقڵانی بۆ بەڕێوەبردنی ئێراق بەگشتی، ناونیشانێکی دیکه‌ی داڕزانی سیاسیه که‌سێبه‌ری درۆی ئۆرگانیزه‌یه. فۆرمی پێکه‌وه‌ژیانی ئه‌م دوونه‌ته‌وه سه‌ره‌کیه له‌به‌رده‌م به‌رزونزمی به‌رده‌وامدایه وله‌پرسی نه‌وت و فۆرمی فیدرالیه‌تدا شکستی هێناوه.
پرسی کارکردن له‌مه‌ڕ ڕابوردووی سوپای ئێراق وه‌ک سوپایه‌ک کوشتاری گه‌وره‌ی له‌کوردا کردووه وه‌ک خۆی ماوه‌ته‌وه، هه‌روه‌ها درۆی برایه‌تی وپێکه‌وه ژیان له‌ماسکی حکومه‌تێکدا خۆی نمایشده‌کات که‌هێشتا به‌خوێنی کورد تینووه، ژه‌نراڵه به‌عسیه‌کانی له‌سوپادا بۆ زیندوو کردۆته‌وه . ئه‌مانه نیشانه‌ی ئه‌و درۆی ئۆرگانیزه‌کراوه‌ن که‌له‌م ده‌ڤه‌ره‌دا گه‌مه‌ی ترسناکی خۆی ده‌کات وکاره‌ساتی ترسناک به‌دووی خۆیدا ده‌هێنێت.
ڕۆشنبیر نوێنه‌ری هه‌قیقه‌ته‌کانه
ئه‌مه گوتراوه‌یه که سیاسه‌ت نایڵێت وده‌بێت ڕۆشنبیر بیڵێت، چونکه وه‌ک (هانا ئاڕێنت) گووته‌نی؛ هه‌قیقه‌ته ڕیالستیه‌کان وه‌ک ئاسمانێکی ساف ڕوون و ئاشکران و ده‌یانبینین… به‌داخه‌وه لەدیمەنی سیاسی کوردستاندا ئیفلیجبوونی حکومەت لە شێوازی بوونی دووحکومەت هه‌میشه تائه‌مڕۆ بوونی ڕیالستانه‌ی هه‌یه، هه‌موو ئه‌مانه لەژێر درۆیه‌کی ئۆرگانیزه‌کراودا به‌ڕیوه ده‌برێت که فۆرمی یەک حکومەتیه، به‌ڵام (هه‌قیقه‌تێکی ڕیالستیه) که‌جیاوازی ئه‌م دوو ده‌ڤه‌ره جیاوازیه‌کی به‌رچاوه وسیاسه‌ت لێیڕاده‌کات. هه‌روه‌ها ڕێگەگرتن لەئازادی ڕۆژنامەنوسی لەژێر پەردەی تەشهیر و داداگایکردن، دروستکردنی سیناریۆ بۆ ئەم وئەو، دروستکردنی موقەدەساتی حیزبی، ئەو درۆ ئۆرگانیزەکراوەمان لەلائاشکرادەکەن کەلەسەر شانۆی سیاسەتەوە بەناوی دیموکراسیەوە نمایشی خۆیده‌کات. ئەم بارە خوارە ده‌رئه‌نجامی درۆی ئۆرگانیزه‌کراوی سیاسیه، دەرئەنجامی ئه‌و ئه‌قڵه سیاسیه له‌پشت هه‌موو پارتێکی سیاسیه‌وه وەستاوە، ئه‌و ئه‌قڵه‌یه‌تە به‌رده‌وام درۆی ئۆرگانیزه‌کراوی سیاسی به‌رهه‌مده‌هێنێت.
هانائارێنت دەڵێت: ( کوژاندنەوەی هێڵی جیاکەرەوەی نێوان هەقیقەتەکان و بیروڕاکان و تێکەڵاوبوونیان مانای فۆرمێکی درۆکردن دەگەیەنێت…بڕوانە سیاسەت و هەقیقەت 1-40).
ئەوەی ئەم دیوە ناشرینەی سیاسەتی لەدرۆ هەڵکێشاوە، ئەو تیکەڵاوبوونەی دۆزی هەقیقەتە لەگەڵ بیروڕا سیاسیەکان، کەبەپێی ڕۆژ دەگۆڕێن، بەپێی ستراتیژە نێزیکەکان یاری بەچەمکەکانی وەک سۆسیال دیموکرات ودیموکراتی و گۆڕان و دیموکراسیەت دەکات، سیاسەت کاتێک هیچ یەکێک لەمانە ناکاتە ستراتیژی خۆی و له‌نێو خۆیدا پراکتیزه‌ی ناکات، ئه‌وا هەموو توخمە بنیاتنەرەکانی خۆی وندەکات و دەبێت بەدەسەڵاتێک لەوانەیە توانای گرتنە دەسەڵاتی هەبێت، بەڵام توانای گۆڕینی گۆرەوویە پیسەکانی خۆی نییە.
ئۆرستۆکراتیەتی میلیشایی
بەمشێوەیە خوێنەری ئازیزم، وه‌ک له‌و په‌ره‌گرافه‌ی سه‌ره‌وه بینیتان که چاوەڕوانیەکانی ڕۆشنبیر لەسیاسەت جیاوازترە، وەک ئەوەی سیاسی لەسیاسەت چاوەڕوانیدەکات. ئەوەی سیاسه‌ت هەمیشە لەبیری دەکات ئەو هەقیقەتە سادەیە مرۆڤ لەخودی خۆیدا بونەوەریکی ئەقڵانییە، بەمانای خاوەنی کارەکتەریکی ئەقڵانیە لەگەڵیدا لەدایکدەبێت، ئەم ئەقڵانیەتە فەیلەسوفێکی وەک کانت چوارچێوەیەکی جەبری حه‌تمیه (کاتیگۆریەکی جەبری Der katigorische Imperativ ) پێناسەی دەکات. کانت ڕای وەهایە ئەقڵانیەت وەهامان لێدەکات کەکاری خراپ نەکەین، چونکە خراپەکاری لەگەندەڵیەوە بیگرە تاوەکو دزی و کوشتن، نامۆیە بەسروشتی ئەقڵانی مرۆڤ. به‌هایه‌کی یونیڤێرسالی بوونی هه‌یه که به‌های مرۆڤه‌کانه له‌گه‌ڵ یه‌کتردا ئه‌ویش به‌های ئه‌قڵانیه‌ت و مۆڕاڵی مرۆییه، لێره‌وه سیاسه‌ت بکه‌یت یان هه‌ر کارێکی دیکه به‌رامبه‌ر به‌م کاتیگۆریه جه‌بریه ده‌بیته‌وه، که‌مۆڕاڵێکی مرۆیی هه‌یه کۆی مرۆڤایه‌تی پێکه‌وه ده‌به‌ستێته‌وه، به‌مه‌ش ئامانجه تایبه‌تیه‌کان له‌م چوارچیوه‌یه‌دا خۆی پیناسه ده‌کات وده‌رچوون له‌م (کاتیگۆریه ئه‌قڵانیه) دوورمانده‌خاته‌وه له‌به‌ها به‌شداره‌کانی من و تۆ وه‌ک مرۆڤ له‌جیهاندا.
کاتێک سیاسەت لەسنوورەکانی درۆی ئۆرگانیزەکراو نێزیکدەبێتەوە، دەبێتە ئەو نامۆیەی دژی مرۆڤبوونمان کاردەکات، له‌دژی ئه‌و گفتوگۆ ئه‌قڵانیه‌ی نێو ناخمان که‌ده‌بێت به‌رده‌وام له‌خۆمانی بکه‌ین و به‌ئه‌نجامیبگه‌یه‌نین. ئەم ڕایەی (ئه‌مانۆیل کانت) ی فه‌یله‌سوفی گه‌وره‌ی قوتابخانه‌ی ئایدیالزمی ئه‌ڵمانی، نێزیکماندەخاتەوە لەو کاراکتەرە ئەخلاقیەی کەدەبێت سیاسەت هەڵگری بێت، کەدەبێت ئەو دیالۆگە بێت لەنێوان سیاسەت وئەقڵ ومۆڕاڵدا. هەر کاتێک سیاسەت دژی سروشتی مرۆڤبوون کاریکرد، ئەوا دەسەڵات جگە لەستەم و حوکمی تۆرانیەت نەبێت هیچیتر بەرهەمناهێنیت.
لێره‌وه من پێموایه یه‌کێک له‌توێژه هه‌ره ترسناکه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ی کوردی پێوه‌ی ده‌ناڵێت ئه‌و توێژ سیاسی وئه‌کته‌ره کۆمه‌ڵایه‌تی و سیاسیانه‌ن که به (ئۆرستۆکراتیەتی میلیشایی) لەکوردستاندا پێناسه‌یانده‌که‌م. ئه‌م توێژه ئه‌قڵیه‌تێکی میلیشیایی هێرشبه‌ره سه‌ر ڕووبه‌ڕه‌کانی ئه‌ویتر، هه‌ر له ده‌سه‌ڵاته‌وه بیگره تاده‌گاته سامان وئاین و سێکس وته‌نانه‌ت هونه‌ر و ڕۆشنبیری و کایه‌کانی دیکه‌ی کۆمه‌ڵگه. ئه‌م ئه‌قڵیه‌ته ئه‌وه‌نده‌ی خه‌می کۆنترۆڵه له‌ژێر ناوی سیاسه‌ت وئاین وگۆڕانکاری و ئه‌شقه‌وه، ئه‌وه‌نده خه‌می دیموکراسیزه‌کردنی کۆمه‌ڵگه‌ی نییه.
میتۆده‌کانی دیموکراسیه‌ت له میدیاوه بیگره تاده‌گاته دروستکردنی چڤات و کۆمه‌ڵه و پارته‌کان و ئێن جی ئۆکان و کۆمه‌ڵه فیمینستیه‌کان و پرۆسه‌ی هه‌ڵبژاردنه‌کانیان و میتۆدی کارکردنیان، ته‌نها ئه‌کتێکی کۆنترۆڵکردنی ئه‌و‌یتره، ئه‌ویتر وه‌ک؛ سیاسه‌ت و سامان و سێکس و به‌ها ڕۆحانی و ڕۆشنبیریه‌کان، خه‌می ئه‌مانه کۆنترۆڵکردنی ئازادیه نه‌ک فراوانکردنی سنووره‌کانی ئازادی.
به‌کورتی ئه‌م توێژه میلیشیایه سوپایه‌که له سیاسی سورو شین و ڕه‌ش و مۆر و سپی و سه‌وز و قاوه‌یی. سوپایه‌ک له ڕۆژنامه‌باز و هونه‌رمه‌ندی بێ هونه‌ر و به‌ناو نوسهری نێو بۆنه‌کان و کۆپی خراپی ڕۆشنبیری سیاسی وچالاکه‌وانی فێمینستی ئۆرستۆکراتی نێو هۆتێله پێنج ئه‌ستێره‌کانی به‌رهه‌مهێناوه، به‌کۆی هه‌موویان وه‌ک میلیشیایه‌ک هه‌ریه‌که‌و له‌بواری خۆیدا خه‌می پاوانخوازی کۆنترۆڵی ئه‌ویتر و کایه‌کانی هه‌یه، نه‌ک به‌دیهینانی گۆڕانکاری گه‌وره له‌کۆمه‌ڵگه‌ی کوردیدا. ئه‌م فیگوره میلیشیایه چه‌کدار نییه و ده‌مانچه‌که‌ی به‌قه‌ده‌وه نییه، به‌ڵکو قاتی له‌به‌ردایه‌و جانتای دبلۆماسی سیاسه‌ت وفه‌رهه‌نگ وفێمینزم وکۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی له‌بن هه‌نگڵدا گرتووه، فیگوریکی نمایشکاره، خاوه‌ن ماسکێکه که‌ماسکی درۆی ئۆرگانیزه‌کراوه. به‌رده‌وام له‌هه‌موو پارت وچڤاتێکدا کاری ئه‌و به‌رهه‌مێنانی درۆی ئۆرگانیزه‌یه.
ئه‌م ئۆرستۆکراتیه هەوڵدەدات هەڵگری ماسکێکی مۆدێرن بێت، خۆی لەپشت ئەو ماسکەوە دەشارێتەوە. هەڵبژاردنی ساختە و ئازادی ڕووکەشی وئاوەدانکردنەوەی بێ بەرنامەو دروستبوونی سەرمایەداری دڕندە وسیناریۆ دروستکردنی سیاسی بێمانا، بەشێکی تری ئەم تراژیدیای توێژه میلیشیایه. ئه‌م توێژه میلیشیایه تاوەکو ئێستا هەموو ئەم چەمکانە وەک ماسکێک، بۆ شاردنەوەی دەم و چاوی شەڕانی خۆی هەڵدەگرێت. من پێموایه کاری ڕۆشنبیری جیدی ئه‌وه‌یه له‌دژی ئه‌م ئۆرستۆکراتیه‌ته کاربکات.
بیرهێنانه‌وه‌ی سێ تێزه‌که‌ی هانا ئاڕێنت
(هانا ئارێنت) لەکتێبێکی دیکەیدا لەژێر ناوی (دەربارەی خراپەکاری) پشت بە (سوکرات) دەبەستێت بۆ تێگەیشتن لەسروشتی خراپەکار و دیکتاتۆر، ئارێنت لە گفتوگۆی سوکرات لە Gorgias لە گفتوگۆکانیدا، باس لەسێ تێز دەکات یەکەمیان ئه‌وه‌یه: ( باشتر وایە لەژێر ناهەقیدا بناڵیت وەک لەوەی ناهەقی بکەیت) دووهەمیان ئه‌وه‌یه (نابێت تاوانباران بەبێ سزا بمێننەوە). دواخاڵ و سێهەمیان ئه‌وه‌یه : (ئەو توران و دیکتاتۆرەی زوڵم لەخەڵک دەکات، مرۆڤێکی بەختەوەر نییە..)
بڕوانه: Eichmann in Jerusalem. Ein Bericht von der Banalität des Bösen.1964
دووهه‌میان (هاناڕێنت) دەگەڕێتەوە بۆ ئەو دیالۆگەی کەمرۆڤ لەگەڵ خۆیدا دەیکات، بێگومان لەبەر ئەوەی ئەم کائینە لەسروشتیەوە، بونەوەرێکی ئەقڵانیە. هانا ئارینت دەگەڕێتەوە سوکراتۆس کەلەو بڕوایەدایە بیرکردنەوە دیالۆگێکە لەگەڵ خودی خۆتدا. ئارێنت پێیوایە: (ئەوانەی تاوانبارن ئەو دیالۆگە لەگەڵ خۆیاندا ناکەن ل73)
Hanna Arendt, , Über das Böse Suhrkamp
لێرەوە وه‌ك خاڵی سێهه‌م، سوکرات پێیوایە تاوانبارن هاورێیەکی باشی ئەو دیالۆگەنین لەگەڵ بیرکردنەوەدا. بەمانای خراپەکاران، لەکاڵفامیەکی ئاوەهادا دەژین کەئەو دیالۆگە لەگەڵ خۆیاندا ئەنجامنەدەن. لەم خاڵەوە دەتوانین بڵێین ئەوە خراپەکارە کەبەردەوام لەنێو درۆی ئۆرگانیزەکراودا دەژی، ئەوە خراپەکار و تورانایی و دیکتاتۆریەتە لەم کاڵفامیەدا دەژی.
لەکۆتاییدا دەبێت ئەوە بڵێین؛ خۆخەریکردن بە هەقیقەتە ئەقڵانیەکان، بەپرسەکانی وەک ئەقڵ و مۆڕاڵ و ئازادی و دیالۆگ وڕاستگۆیی وڕۆح وبەرپرسیارێتی وزۆری دیکە، ئەو دەرگایە لەسیاسەت دەکاتەوە کەلەدرۆی ئۆرگانیزەکراو دوورکەوێتەوە.
The Death of Socrates
oil on canvas 1787
Jacques-Louis David (1748–1825)
پێویستە ئاماژە بەوەبدەین کەوەهمی سیاسەتی کوردی لەوەدا قەتیسە بۆ مێژوو کارنەکات، بەڵکو بۆ دەستکەوتی کاتی کاردەکات ولەگەڵ وەرچەرخانی ڕۆژدا پارتی کوردی جارێکیتر خۆی لەبەردەم قەیرانی قوڵدا دەبینێتەوە. لەم ساڵانی دوایشدا ئەو ونبوونەی دیالۆگە هەستپێدەکرێت کەئەقڵی سیاسی کوردی لەگەڵ خۆیدا نایکات، بەڵکو هەمیشە هەوڵی ڕاکردن دەدات لەو دیالۆگە. ئەمڕۆ (کولتوری کۆیلەکان) لەئارادایە، مرۆڤی کۆیلەی کوردی بەرهەمهێناوە، و ئه‌م مرۆڤه شکۆی خۆی وننکردووه، چونکه کێها خۆی لەگەڵ درۆی ئۆرگانیزەکرادا دەگونجێنێت، لەئوسوڵی یاریەکە دەزانێت و میکانزمێک بۆخۆی دروستدەکات کەچیدی خۆی نەدوێنێت، ڕەخنە لەخۆی نەگرێت ولێرەبوونی خۆی و پرسی دازین و هه‌بوونی خۆی لەدەستده‌دات، به‌مانای شکۆی خۆی له‌ده‌ستده‌دات.
(تیمۆس) یان (شکۆمه‌ندی) توخمێکی گه‌وره‌ی دروستکردنی شارستانیه گه‌وره‌کانه. به‌داخه‌وه ئەم کاراکتەری کۆیلەبوون و بێ شکۆمه‌ندیه بۆتە مەرجی ژیانی سیاسی وڕۆشنبیری و ژیانی گشتی لەم دەڤەرەدا. دیارە گەر ئەمە دیویی ناشرینی سیاسەت بێت، ئەوا ڕووی جوانی سیاسەت لەوەدایە کەهەوڵدەدات کار بۆئەوەبکات دوور لە درۆی سیاسی خۆی نمایشبکات وپڕۆسەیەک بێت دژی درۆی ئۆرگانیزەکراو. (هانا ئارێنت) لەهەموو کتێبەکانیدا بەرگری لەسیاسەت دەکات وەک پڕۆسەیەک کەمرۆڤەکان دەتوانن لەڕێگەیەوە بەختەوەری بۆ خۆیان فەراهەمبکەن، پێیوایە سیاسەت کردەیەکە دەتوانێت (جیهان بگۆڕێت)….
ته‌واو
سەرچاوەکان
-
Hannah Arendt , Wahrheit und Politik, Klaus Wagenbach Berlin 2006
-
Jürgen Habermas, Glauben und Wissen, SV 2001
-
Hanna Arendt, Eichmann in Jerusalem. Ein Bericht von der Banalität des Bö München, Krummacher 1966
-
Hanna Arendt, Über das Böse, Suhrkamp 1970.
-
Michel Foucault. Short Cuts, 2001 Verlag.
ڕێنوس و خاڵبه‌ندی تایبه‌ته به نوسه‌ر خۆی