ئێوارەیەكی ساڵی 1986 گەڕوگول هیلاكی و برسێتی سەری لێ شێواندووە، بە شەكەتییەوە خۆی كردووە بە باڵەخانەی دەزگای سیخوڕیی عیراقیدا، بۆ نەگبەتی لەو كاتەدا بەڕێوبەری دەزگا لە ژوورەكەی خۆی هاتووەتە دەرێ، لە سەر ڕۆیشتنەوە بووە، كاتێ گەڕوگولی لە بەردەم ژوورەكەیدا بینیووە لە توڕەییدا چاوی سوور بووە، پڕ بە باڵەخانەكە شیڕاندوویەتی؛ هەرچی فەرمانبەر و ئەفسەر و پاسەوانەكانی دەزگا بوو لە شیڕە شیڕی بەرپرسەكەیان ڕاچڵەكیون و هەموو بەرەو لای ژووری بەڕێوبەر ڕایانكردووە. گەڕوگول زەندەقی چووە، هەستی كردووە ئەم شوێنە لە شوێنەكانی دیكە ناچێ و جیاواز و مەترسیدارە، دەربازبوونی زۆر ئەستەمە. سێ لە پاسەوانەكان گەڕوگولیان بەرەو زیندان برد و بەرێوبەریش بە یاوەری پاسەوانەكانی بەرەو ماڵەوە ڕۆیشت.
پیاوانی دەزگای سیخوڕیی ئەوەندەیان كێبڵ لە سەرپشت و ژێر ورگی دابوو بیست جاران بێهۆش بووە و سەهۆڵاویان پێدا كردووە و هۆشی هاتووەتەوە، جەللادی كەڵەگەت بە فەرمانی بەرێوبەر لە سەر یەكە و بێ پشوو بە كێبڵ لێیدەدا و دەیگوت” گەواد بۆ نازانین تۆ سیخوڕی ئێرانی و هاتووی تا زانیاری بۆ ئاغای ئێرانی ببەیتەوە. قسە بكە سەگباب، كەری دێز، بە خوا رۆحت دەكێشم، ڕاست بڕۆ چۆن هاتووی؟ چۆن گەیشتیتە ژوورێ؟ ئاخر ئەو كەرانەی بەر دەرگا دیارە نووستوون دەنا تۆ چۆن دەتوانی وا بە ئاسانی بێیتە ژوورێ؟!. یان لەگەڵ پاسەوانەكاندا ڕێكەوتووی؟. قسە بكە لەگەڵ كام لە پاسەوانەكانی بەر دەرگا ڕێكەوتووی؟ بەرتیلت بەكامیان داوە؟..” جەللادی مەچەك ئەستوور بە هەموو هێزی خۆی قامچی لە ژێر ورگ و سەر پشت و سمتی گەڕوگول ئەدا و لە سەر یەكە پرسیاری لێدەكرد و ئەویش بێزمان و بەدبەخت بەحاڵ هێزی هەناسەدانی تێدامابوو، سێ شەو و سێ ڕۆژ لە ژووری ئەشكەنجەی دەزگای سیخوڕیی عیراقی لە ژێر زەبری كێبڵدا بوو، تا ئەو كاتەی بەڕێوبەری دەزگاكە بە جەللادەكەی گووت؛ “لێی گەڕێ ئەبو عەمار، دیارە ئەم گەمژەیە ئاگای لە هیچ نییە، لەوە ناچێ سیخوڕ بێ، سەری لێشێواوە و خوا نەگبەتی كردووە خۆی كردووە بە ئێرەدا. بەرەڵڵای بكە با ملی بشكێنێ و بڕوات.”
ئەبو عەمار دەرگای زیندانەكەی لە سەر گەڕوگول كردەوە و بە كێبڵ كەوتە گیانی و لە سەر یەكە دەیگوت؛ “بڕۆ ئازاد بە، بڕۆ سەگباب جارێكی دیكە نەتبینمەوە.” گەڕوگول لە عەزرەتی زەبر و ئێشی قامچی هەڵهات، ڕایكرد، ڕایكرد تا هێزی تێدا بوو ڕایكرد، ئەوەندە خێرا ڕایدەكرد مایكل واردیانیش پێی نە ئەگەیشتەوە، پتر لە نیو كاتژمێر ڕایكرد، بڕستی لێبڕا، شەكەت بوو، لە بەردەم دووكانێكدا لە شەقامی ڕەشید ئێستێكی كرد و ویستی لە سێبەری دووكانەكەدا دانیشێ، لێ خاوەن دووكانەكان بە بەرد و دارەوە كەوتنە گیانی، لە هەموو لایەكەوە بەردیان تێدەگرت و تێڵایان دەماڵی بە سەرو سەكوتیدا و هۆی هایان لێ دەكرد، دیسان هەڵهات، ڕایكرد. بە شەقام و كۆڵانەكانی بەغدایا ڕایدەكرد و لە هەموو لایەكەوە هۆی هایان لێ دەكرد. ئەوەندە ڕایكرد خەریك بوو گیانی دەرئەچوو. ئەمجارەیان لە كازمییە لە سێبەری دیوارێكدا پاڵیدایەوە، هێشتا هیلاكی دەرنەچووبوو منداڵە وردكە لێی پەیدابوون، دیسانەوە هێرشی مەترسیدار بۆ سەری دەستی پێكرد، لە بیست لاوە بەردیان تێدەگرت و هاواریان دەكرد” گەڕوگول..” دیسانەوە ڕایكرد، ڕایكرد.. لەو كاتەوە تا ئەو ڕۆژەی گەیشتە ستۆكهۆڵم ژیانی گەڕوگول بەو جۆرە بووە، هەمیشە لە دۆخی هەڵهاتن و ڕاكردندایە، تەنێ بە شەوان ئەو كاتانەی خەڵكی خەوتوون، ئەو بەبێ ترس و بیم پشوو ئەدا، لە كۆڵانە لاچەپەكەكانی بەغدا و لەبن كپرۆكەی بەقاڵەكان و لە ناو كەلاوەكان، یان لەناو دار و پەردووی ئەو باڵەخانانەی كە بە هۆی تەقینەوەكانەوە وێران بوون دەخەوێت، باشترین و خۆشترین خۆراكیشی پاشەڕۆی ماڵانە، توێكڵە شووتی بێت، برنج و فاسۆلیای تێكەڵكراو بێت، تەماتەی بۆگەن بێت، هەرچییەكی دەست بكەوێت دەیخوات، گرنگ ئەوەیە سكی تێر بێ. تێر و پڕ دەخوات و بەلەنجە و لار بۆ ناو كەلاوەكان دەڕوات.
ساڵانێكە سەرخەوێكی لە شوێنێكی خۆش بەبێ ترس نەشكاندووە، نان و چێشتێكی بە دڵی خۆی نە خواردووە، پاشماوەی ناو تەنەكە خۆڵەكان باشترین ژمە خۆراكی بوو، ئەو ژیانە بە جۆرێك وەڕسی كردبوو حەزی بە مردنی خۆی دەكرد، بەڵام ئەگەر خودا گیانی نەكێشێ قوڕی كوێ بە سەری خۆیدا بكات؟!. چەند جارێك بیری لە خۆكوشتنیش كردبووەوە، لێ پەشیمان بوو بووەوە، لەوە ترسابوو ئەو دنیاشی لە كیس بچێ، ئاخر ئەو ئەم دنیای بە رەزالەت بە سەر بردووە، لەو دنیاش لە ئاگری دۆزەخدا بسووتێ؟!. هەر كات بیری لە خۆكوشتن دەكردەوە قسەی ئەو مەلایەی بیر دەكەوتەوە كە نیوەڕۆیەك لە گوتاری نوێژی هەینیدا گوتبووی هەر كەس خۆی بكوژێ لەو دنیا خوا دەیكاتە دۆزەخەوە. هەموو جارێكیش لە دڵی خۆیدا دەیگوت ” كەواتە ئەوانەی بە ناوی ئاینەوە لە پێناوی نیشتمانا رۆژانە لە شەقام و شوێنە گشتییەكانی بەغدا خۆیان دەتەقێننەوە، كافرن؟ یان ئیماندارن؟. ” ئیتر خەیاڵ و بیركردنەوەی خۆكوشتنیشی لە مێشكی خۆی دەركرد، بەڵام چۆن بەرگەی ئەو هەموو ئازارە بگرێ؟!. ئاخر ئەگەر بەدبەختی نەبێ بۆ نامرێ؟!. دەبوو ئێستا بمردایە، یەك هاوڕێی نەماوە و هەموو مردوون، كەچی گەڕوگول پیرو كەنەفت بووە و هێشتا مردن لە هیچ شوێنێكەوە ئەسەری نییە، تەقینەوەیش لایەكی خەڵكی عیراقی تەواو كرد، لێ گەڕوگول چەندین جار كەوتووەتە ناو تەقینەوەكانی بەغداوە و بە ساغ و سەلامەتی هاتووەتە دەرێ، لەتوكوت بوونی سەدان كەسی بینیووە و لەو هەموو تەقینەوانەی بەغدا بەبێئەوەی یەك دڵۆپ خوێنی لێ بێت رزگاری بووە، كاتێكیش ئەو هەموو خوێنەی بە جەستەی گەڕبووی خۆیەوە بینیوە وای زانیوە بریندار بووە، بەڵام ئەوە خوێنی خۆی نەبوو، خوێنی ئەو عیراقییە بێ گوناهانە بوو كە بێ ئاگایانە دەكەوتنە بۆسەی تەقینەوە خۆكوژییەكانەوە.
گەڕوگول ئەو هەموو ساڵە بە بەدبەختی ژیا، شەڕی ئێران و عیراقی بینی، شەڕی عیراق و كوێت و هەڵهاتنی سەربازە عیراقییەكانی بینی، راپەڕینی خەڵكی كوردستان و شیعەكانی باشووری بینی، گرانی و گەمارۆی ئابووری و برسێتی بینی، شەڕی نەمان و لە سێدارەدانی سەدام حسێنیشی بینی و نەمرد. دوای ئەو هەموو ساڵە لە بەدبەختی و ژیانی پڕ لە ئازار و گاڵتەجاڕی، نیوەڕۆیەكی گەرمی هاوینی ساڵی 2016 لە تاو گەرما خۆی كرد بە ناوچەی سەوزدا، هەر ئەوەندەی چووە ناوچەی سەوزەوە، لە بیست لاوە پەلاماریاندا، هێزی پۆلیسی عیراقی و پاسەوانە تایبەتەكانی ناوچەی سەوز گوللەیان بە سەر سەریدا دەتەقاند تاوەكو بترسێ و بگەڕێتەوە، گەڕوگول لە ترسا خۆی دابووە پاڵ قەدی پانی دار خورمایەكەوە، پاسەوان و پۆلیس تەوقیان كرد و لە دوورەوە سەیریان دەكرد و چاوەڕێی تیمەكانی پشكنین بوون، تاوەكو بێن و دڵنیایان بكەنەوە لەوەی مەترسی تەقینەوەی نییە و مین رێژ نەكراوە! دوای ئەوەی هێزی پشكنەر هاتن و دڵنیاییان پێدان لەوەی هیچ مەترسییەكی نییە. ئینجا لێی چوونە پێشێ و بە تەشقەڵە و گەمەكردنەوە لە ناوچەی سەوز كردیانە دەرێ. گەڕوگول بەو گاڵتەجاڕییە زۆر غەمبار بوو.
سێ شەو وسێ رۆژ لە قەراغی دیجلە دانیشت و سەیری ڕووبارەكەی دەكرد و بەردەوام بیری دەكردەوە، چی بكات؟ بەرەو چ وێرانەیەك سەری خۆی هەڵبگرێ؟ شارەكانی دیكەی عیراق حاڵیان لە بەغدا باشتر نییە، بارودۆخی شارەكانی كوردستانیش قەیران و گرانییەكە خەڵكەكەی خۆی خەریكە لە برسا دەمرن، چ جای گەڕوگولی بەدبەخت لە شارەكەی خۆیدا ستەمی لێ دەكرێ؟!. بەرەو سوریایش بڕوات داعش دەیگرێ و بەدبەخت دەبێ، هیوایەكی نەبوو، بیری لە خۆكوشتن دەكردەوە، دەیویست خۆی فڕێداتە دیجلەوە و دەستی نە ئەچووە گیانی. بەو هەموو نەگبەتییەی بە سەریدا هاتبوو هێشتاش ژیانی لەلا هەنگوین بوو.
لە شەوی سێیەمی مانەوەی لە قەراغ دیجلە گوێی لە دەنگی كەسێك بوو بە تۆنێكی غەمگین گۆرانی انا المجروحی مەحمود ئەنوەری دەگوتەوە، ” انا المجروح واتعثر بممشای، وعلی عناد اللی یكرهونی أكابر، اقول للعین فرحی بیك مابیك، تری الدمعات امشی من الخناجر….” گەڕوگول دڵی پڕ بوو، لە ژێر لێوەوە گۆرانییەكەی دەگوتەوە” انا المجروح واتعپر بممشای….”و دەگریا، گریانێكی بە كوڵ، لە گەرمەی ئەو شین و شەپۆڕ و گریانەدا، شتێك بە خەیاڵیدا هات، بیرۆكەیەكی ئومێدبەخش، یەك سەر هەستا و بە دڵێكی خۆشەوە بەرەو فرۆكەخانە ڕۆیشت. لە بەر دەرگای فرۆكەخانە لە پاڵ دیوارێك خۆی مەڵاسدا، تا فرسەتێكی بۆ هاتە پێشێ و بە دزە دزە رێگەیەكی دۆزییەوە بۆ ناو فرۆكەخانە، هەر چۆنێ بوو خۆی گەیاندە ناو یەكێ لە فڕۆكەكان، لە توالێتی فرۆكەكەدا خۆی شاردەوە، ئەوە یەكەم جارە بەختێكی باشی هەبێ، دوای ئەوەی چووە فرۆكەكەوە دەرگاكەی بۆ گەشتیارەكان كرایەوە، وردە وردە سەرنشینەكان سەركەوتن و پاشان دەرگای فرۆكەكە داخراو بەرەو قووڵایی ئاسمان فڕی. گەڕوگول هێشتا لە توالێتەكەدا بوو. بیست خولەك بوو فرۆكە بە ئاسمانەوە بوو، یەكێ لە سەرنشینەكانی ناو فرۆكەكە خۆی كرد بەو توالێتەی گەڕوگولی تێدا بوو، لە پڕ هاواری لێ بەرز بووەوە و بە راكردن بەرەو شوێنی خۆی گەڕایەوە و هاواری دەكرد ” دۆنكی ..دۆنكی ” خێرا پۆلیس و میواندارەكانی ناو فرۆكەكە بەرەو توالێتەكە چوون. گەڕوگول لەترسا بۆیان پێدەكەنی! كە پێكەنی ددانە گەورەكانی دەركەوتن، دیمەنێكی ناشیرین و پیس و پۆخڵی هەبوو، ددانەكانی بە جۆرێك زەرد هەڵگەڕا بوون، لە ددانی جگەرە كێشی قەدیمی ئەچوون، توێكڵە تەماتەی ناو تەنەكە خۆڵەكانی بەغدا لە نێو چاڵ و چۆڵی و ددانە كلۆرەكانیدا دەبینرا. پوكیشی یەك پارچە برین و گەڕی بوو. هەندێك لە سەرنشینەكان بێزیان لێ دەكردەوە و چاوەكانیان دەنووقاند و دەیانگوت “یەع.. كە پیس و پۆخڵە..”
میواندارەكانی ناو فرۆكەكەش حەپەسا بوون: هەموو هاواریان دەكرد، ئەمە چییە؟
ئەمە لە كوێوە پەیدا بوو!؟
چۆن هاتووەتە ناو فرۆكەكەوە؟!.
تازە هاتووە و فرۆكەش بە ئاسمانەوەیە!
هەندێك لە سەرنشینە عیراقییەكان ناسیانەوە بە پێكەنینەوە دەیانگوت “ئەوە گەڕوگولە ئەها چۆن هاتوەتە ناو فرۆكەكەوە!؟.”
یەكێك بە پێكەنینەوە گوتی”ئادەی بزانن پاسەپۆرتەكەی بەسەر نەچووە!؟”
میواندارەكانی ناو فرۆكەكە ئەو قسەیان زۆرپێ ناخۆش بوو. بەڵام ئیتر تازە كار لە كار ترازاوە. پاسەوانێكی ناو فرۆكەكە و هەندێك لە سەرنشینەكان پێیان باش بوو بە جۆرێك لە جۆرەكان، بە هەر رێگەیەك بێ فڕێی بدەنە خوارەوە. بەڵام هەندێك لە سەرنشینەكان، بە تایبەت بیانییەكان هاواریان لێ بەرزبووەوە گوناهە. نابێ بۆ خاتری خوا.. یەكێكی دیكە بە پێكەنینەوە گوتی”باشە كە گەیشتینە سەر دەریا لەگەڵ گواوی ناو توالێتەكەدا فڕێی دەدەینە خوارێ هاهاها..”. گەڕوگول بەو جۆرە مایەوە تا فرۆكەكە لە فرۆكەخانەی ستۆكهۆڵم نیشتەوە، كارمەند و پاسەوانەكانی ناو فرۆكەكە پێش دابەزینی نەفەرەكان بەرێوبەری فرۆكەخانەی ستۆكهۆڵمیان ئاگادار كردەوە و پێیان گوت كەرێك لە فرۆكەكە دایە و نازانین چۆن هاتووەتە ناوەوە!؟
بەڕێوبەر حەپەسا، بە ساكاوییەوە گوتی” یەعنی چی؟ هەر كەری ڕاستی؟!.
بەڵێ!.
ئاخر چۆن شتی وادەبێ؟! ئەی ئێوە چۆن پێتان نەزانیوە!؟.
وەڵڵا ئێمەش نازانین، ئیتر هاتووە!.
بەرێوبەری فرۆكەخانە بە پێكەنینەوە گوتی” بابێت بەخێربێ، كەیسێكی سیاسی بۆ دەكەینەوە..”
دەرگای فرۆكەكە كرایەوە و یەكەم كەس گەڕوگول بوو چاوی بە ستۆكهۆڵم كەوت، دوو پاسەوان گرتبوویان بۆ ئەوەی ڕانەكات، تیمی باخچەی ئاژەڵانی ستۆكهۆڵمیش گەیشتبوونە ئەوێ تاوەكو بیبەن بۆ پشكنین و پاشان بیگوێزنەوە بۆ باخچەی ئاژەڵان. بەڵام لە كاتی ڕادەستكردنی ئەو كەرە عیراقییەدا كە بە گەڕوگول ناسرا بوو هەڵهات، لە دەستیان دەرچوو، گەڕوگول هەڵهات و بە جارێك چی پاسەوانی فرۆكەخان و تیمی باخچەی ئاژەڵان بوو بە دووی كەوتن و بۆیان نەگیرا. گەڕوگول، كەرە پیر دەتگوت ئاسكە ئەوەندە خێرا غاری دەدا، لە فرۆكەخانە چووە دەرێ بە ناو ستۆكهۆڵمدا غاریدەدا و خەڵكیش هەموو سەیریان دەكرد، پاسەوان و كارمەندانی باخچەی ئاژەڵانی ستۆكهۆڵمیش هێشتا نەیانگرتبووەوە، بە دوایەوە بوون، تا ئەو كاتەی گەڕوگول خۆی كرد بە كۆڵانێكدا و لەو سەری كۆڵانەكەوە چووە سەر شەقامێك و لە بەردەم چێشتخانەیەكدا ئێستێكی كرد، تۆزێك خۆی كۆ كردەوە، بۆینباخەكەی توند كردەوە، قۆپچەی چاكەتەكەی داخست و بە دەستی راستی قژە خاوەكەی تۆزێك ریكخستەوە، هەستی كرد چاویلكەكەی تۆزاوی بووە، كلێنسێكی لە گیرفانی چاكەتەكەی دەرهێنا و شووشەی چاویلكەكەی پاك كردەوە و لە چاوی كردەوە، سەیرێكی چێشتخانەكەی كرد و چووە ژوورێ، بە ئەتەكێتی بزنسمانێك دانیشت. تەواوی خەڵكی ناو چێشتخانەكە سەیریان دەكرد، لێ ئەو وەكو ئەوەی كەس نەبینێ، یان بێزی نەیەت سەیری خەڵكی بكات، بە ئەتەكێتی پیاوە گەورەكانەوە سەیری مینۆكەی دەكرد، پاش چەند خولەكێك كچێكی شۆخ و شەنگ بە خێرهاتنی كرد. ئەو سەیرێكی مینۆكەی كردەوە و سەرێكی بۆ كچەكە لەقاندەوە و گووتی “پیتزایەكی سەوزە.”.
