ھەلبەت ئەڤ نڤیسینە ھەولەکە بۆ نیاسینا رەھەندێن سایکۆلۆژی یێن د پشت داگیرکارییا تورکیا ڤە، دێ ھەول دەم تێزێن مستەفا حیجازی کەمە ھێڤێنێ گۆتارا خوە، ھێژای ئاماژەیێ یە کو پرانییا گەلێن رۆژھەلاتا ناڤین دکەڤنە ژێر سیناھییا ڤان تێزان، لێ د ڤێ نڤیسینێ دا دێ فۆکسا خوە ئێخینە سەر تورکیا.
نڤیسکار و دەروونناس “مستەفا حیجازی” د پەرتووکا “سایکۆلۆژیا مرۆڤێ شکەستی” دا سایکۆلۆژیا مرۆڤێ شکەستی د سێ وەستگەھان دا پۆلین دکەت؛ ئەو ژی .١ قۆناغا ملکەچبوونێ، ٢. قۆناغا تەپەسەرکرنێ، ٣. قۆناغا رووبرووبوونێ.
قۆنغا ئێکێ؛ ملکەچبوون
مرۆڤێ شکەستی خوە ب تاوانبار دبینیت، ھەست ب بچووکی و لاوازییێ دکەت، ھەستێ چنەبوون و ئازاردانێ ناخێ وی دخوت، د راستا رەوشا کەفتیە تێدا خوە ب تاوانبارێ سەرەکی دزانیت، ھەلبەت ئەم دشێین ڤێ رەوشێ ب چاخێ لاوازبوونا ئیمپراتۆرییا ئۆسمانی، دەما ژ بەر رەوشا نەدارا خوەرێڤەبرنێ ب زەلامێ نەخوەش ھاتییە بناڤکرن و پاشی میراتێ وێ بوویە کێکەک و ل سەر دەولەتان ھاتی پارڤەکرن، ئەڤ شکەستنە تورکان تووشی گرێیەکا مەزن یا سایکۆلۆژی دکەت، ژ بەر کو ژ دەستھەلاتەکا مەزن و میراتگرێ داوی ئیمپراتۆری، بۆ جۆگرافیایەکا بچووک یا دیارکری چارچووڤە دبیت، ئەڤ رەوشە گەلێ تورک بەر ب قۆناغا ملکەچبوونێ ڤە دبەت و ھەست ب لاوازی و بچووکییێ دکەت و د وی دا دبیتە برینەکا سایکۆلۆژی، کو چەند ھەست ب گونەھێ دکەت ب قەدەر وێ کەرب و کین ل ھەمبەری خوە د تێدا پتر گەشە دکەت، ژ بەر کو مرۆڤێ شکەستی ژ ئالییێ جڤاکی ڤە، چەند نزم دبیت، پتر کەرب ژ خوە ڤەدبن، ب گۆتنەکا دی مرۆڤ چەند بوھایێ خوە ژ دەست بدەت، پتر بیاڤ بۆ دژی خوە چێدبیت. میناکێن ڤێ قۆناغێ، وان راستییا بەرھەتاف دکەن، ددەما دارشتنا دەستوورێ ١٩٢٤ێ دا، د بن پەردا چاکسازییێ وجوداکرنا دینی ژ دەولەتێ دا، خەلک و مللەتێ ئەتاتوورکی ب خوە دکەڤنە بەر رەحما شوورێ دەستھەلاتا ئەتارتوورکی.
د ناڤبەرا سالێن (١٩٢٤ و ١٩٤٠ێ دا) ب دەھان کۆمکوژی و تاوان و ھۆڤاتی کرن. ھەر د ڤێ قۆناغێ دا بنبرکرنا پارتی و گرۆپان دەست پێ دکەت، وەکی (پارتییا کۆماری یا پێشکەفتخواز) کو ژئالییێ (کازم قەرەبەکر،حسێن رەئووف بەگ و عەلی فوئاد پاشایی) ڤە ھاتبوو دامەزراندن، زێدەباری کو ھەرسێ ھەڤالێن دەستپێکێ یێن ئەتارتوکی بوون، لێ ب بەھانەیا (کەڤنەشووپییێ) ژ ئالییێ ئەتارتوورکی ڤە ھاتن ژناڤبرن. ھەڤدەم مستەفا سوبحی، سەرۆکێ پارتییا کۆمۆنیست یا تورکی ژی ھات ژناڤبرن ئەڤ ھەستێ مازۆشی د قۆناغا ملکەچییێ دا ل دەف تورکان گەھشتە گۆپیتکا خوە، ئەتاتورک د ڤێ قۆناغێ دا بەرجەستە و رەنگڤەدانا مازوشییا تورکا نە، راستە یا ئەوی دکر ھەولەک بوو کو گەلێ تورک ل ژێر ناڤێ دەولەت-نەتەوە ژ وێ قەیرانا مەزن یا پارچەبوونێ رزگار بکەت، لێ ژ ئالییەکێ دی ڤە نەھێلانا چ گرۆپ وپارتییان د ناڤا خوە دا، گۆتپیتکا و بێشیانییێ بوو ل ھەمبەر ھێزێن دەرڤەیی خوە یێن خیلافەت کری یە کێکا سەرێ سالێ. ل ڤێرێ مازۆشییەت دگەھیتە داوی پلەیا خوە، چێژێ ژ ئازاردانا خوە دبینیت، ئەو چاوا بندەستێ ھندەک ھێزێن دی یە، ھۆسا دخوازیت ھندەک ژی بندەستی وی بن، ئەڤە ب خوە وان گرێ و ئالۆزییێن دەروونی بەرچاڤ دکەت یێن ل دەف کەساتییا ئەتارتوکی، کو رەمزێ کەساتییا گشتی یا تورکی یە.
قۆناغا دویێ؛ تەپەسەرکرن
د ڤێ قۆناغێ دا مرۆڤێ شکەستی ل پەی تاوانبارەکێ ژدەرڤە دگەریت، ھەر ب وێ یه‌کێ ژی ناچیتە سەری، مرۆڤ ھەر خوە تاوانبار بکەت، لەورا ژی د ڤێ قۆناغێ دا ئەو مرۆڤێ بەردەوام تبلا خوە یا گونەھبارکرنێ بۆ خوە ئاراستە دکر، بۆ یێ دی درێژ دکەت و وی دکەتە بەرپرسێ ھەمی شکەستن و گونەھێن خوە، ئاھا ل ڤێرێ ھندی ھەستەکێ خراب و وێنەیەکێ خراب د رەوشا ملکەچبوونێ دا بەرامبەری خوە ھەی، ڤەدگوھێزیته یێ دی، وێنەیەکێ ئەھریمەنی بۆ یێ دی د کێشیت، یێ دی ئامانێ خوه‌ڤالاکرنێ یە ژ ھەمی کەرب و ئازارێن ل هه‌مبه‌ر خوە. ھەلبەت د ڤێ قۆناغێ دا لێگەریان ل یێ دی، یێ کو هزر دکه‌ت سەدەما ھەمی شکەستنێن وی یه، ژ وێ ھشیارییێ ناھێت کو دژمنێ خوە یێ راستەقینە پێ بنیاسیت، بەلکو ئەنجامێ گرێیەکا دەروونی و ھەستەکێ پری شەرانگێزی یە کو بیاڤی ژ بۆ توندوتیژییێ دخولقینی.
د ڤێ ھێلێ دا مرۆڤێ شکەستی سەردەستێن خوە یان یێن ژ خوە بھێزتر ناکەتە سەدەما شکەستنا خوە، بەلکو ژ بۆ کو ژ لاوازییا خوە برەڤیت، چیزبوونا خوە ڤەدشێریت، ھەستا خوە یا لاوازییێ ل سەر یێن ژ خوه لاوازتر دسه‌پینیت، ئاھا ل ڤێرێ یێ دی دبیتە (کورد و ئەرمەن) ستێرکا خوە ل ڤان ھەردو پێکھاته‌یا دگریت، د ئاستا ئێکێ دا پرۆسەیا یێدیکرنێ دەست پێ دکەت، ژ بۆ کو ژ ئالییێ مەعنەوی و دەروونی ڤه بیاڤێ دژمنداری و کەرب و کینێ خوه‌ش بکەت. ئەنجام ژی رێک و دەلیڤێ ل کورد و ئەرمەن و گەلێن دی دگریت کو ھەبن یان د ئاستا پێگەھێ تورکان دا بن، ئاھا ل ڤێرێ تورک ناسنامه‌یا خوە یا پارچەکری ب رێیا پەراوێزکرنا گەلێن دی ب دەست دئێخیت، تایبەت گه‌لێ کورد. تورک ل ھەمبەری پرسا ناسنامەبوونێ یا ئەز کی مە؟ ب پرسا کورد کی نە؟ به‌رسڤێ دده‌ت! ئەرکێ من چی یە؟ ب نەھێلان و قڕکرنا کوردان به‌رسڤ دده‌ت…
ژ بەر کو یێ دی/کورد گه‌فه ل سەر ھەبوونا یێ تورک، پێدڤییه نەمینیت. نەمانا ناسنامه‌یا یێ دی یێ کورد ژی، بدەستخستنا ناسنامه‌یا وی یێ تورکە، گوتنا ناڤدار یا تورکان؛ (گەر خیڤه‌ته‌کا کوردان ل ئالییێ دی یێ دونیایێ بھیتە ڤه‌دان، پێدڤییه نەھێلم) ژ ڤێ رەوشێ ھاتییه.
ل ڤێرێ ھەڤکێشه‌یا (ئەزێ تورک یێ سەنتەر، تو یێ کوردێ پەراوێز، سەرھەڤ دبیت، یاسایا یێ دی یێ کورد پێدڤییه بچویک ببیت، ژ بۆ کو ئەزێ تورک مەزن ببم، یێ دی یێ کورد ڤالا ببیت، ژ بۆ کو ئەزێ تورک پڕ ببم، کورد بێدەنگ ببیت ژ بۆ کو تورک باخڤیت) پەیرەو دبیت .
تۆدۆرۆف دراستا یێ دی دا و ژ بۆ ناسکرنا وی، بەحسا سێ ئاستان دکەت:
– ئێک: ئاستا بھاناسی؛ یێ دی باشە یان خراب؟
– دو: ئاستا رەفتارناسی؛ ئەرێ یێ دی دھیت قەبوولکرن، یێ دی وەکی مە یە؟ یان پێدڤییه خوە ژێ دوور بێخم؟
– سێ: ئاستا مەعریفی؛ ئەرێ ئه‌م چەند شەھرەزایێن یێ دی نە؟ ئه‌م چەند ده‌رباره‌یی یێ دی نەزانین؟
تورکان دڤان سێ ئاستان دا کورد نەکری یە د ته‌رازییه‌کا مەعریفی دا و پاشی بریارا یێدیکرنێ بۆ یه، بەلکو ژ ئەنجامێ ھەلچوونێن دەروونی وحوکمێن ئەخلاقی کورد کری یە یێ دی کو ب چ رەنگان کورد نەھێتە قەبوولکرن، نە د ئاستا زمان و چاند و فەرھەنگێ دا، نە ژی د ئاستا ژیانێ دا، ژ بەر کو کورد وەکو گه‌ف ل سەر خوه زانییە، لەورا د ڤێ قۆناغێ دا ژ بو کو رەواتییێ بدەتە خوە، هه‌ول داینه کوردان ژ ئالییێ فیزیکی ڤه نەھێلت، کوردان ژ یێدیکرنێ دەربازی یێ دی یێ دژمن بکه‌ن.. د ڤێ رەوشێ دا مرۆڤێ شکەستی دبیتە مرۆڤەکێ ھەستیار، گەلەک جارا شەرەدەڤەک و زرینا دو کەران بەسە ژ بۆ کو ببیتە بکوژێ یێ بەرامبەر یان یێ کری یە دژمن…
قۆناغا سێیێ؛ رووبرووبوون
د ڤێ قۆناغێ دا مرۆڤێ شکەستی رەوشا خوە ژ ملکەچی و تەپەسەرکرنێ دەربازی جەنگی دکەت، جەنگەکا دژوار دژی یێ دی، ئالاڤێن دژاتیکرنا یێ دی ژ شەرێ دەروونی دگوھه‌ریت و دەربازی شەرێ بەدەنی دکەت، ئەو ھەستێ لاواز یێ روژانە خوە پێ ئازار ددا، ب ئازاردانا جەسەدێ یێ دی دگوهه‌ریت، ب زمانێ فرۆییدی ژ مازۆشییێ بەر ب سادیزمێ ڤە دچیت، ئەو مرۆڤێ دوھی ھەستێ شکەستن و لاوازییێ ناخێ وی دخوار، ئەڤرۆ دبیتە ھێزەکا شەرانگێز و جەنگاوەر، ئەو چەکێ د دەستان دا و ھێزا نوو یا ل دەف خوە ھەست پێ دکەت، بەر ب دفنبلندییێ دبەت.. ئەڤ رەوشە ب ته‌مامی ل دەف تورکان ئاشکرا دبیت، دەما ئیمپراتورییا ئۆسمانی ھەرفتی…ناسیۆنالیزما تورکان ل سەر گوشت و ھەستیکێن ئیمپراتورییەکا مەزن یا ھەرفتی پەیدا دبیت، ناسیۆنالیزمەکا بریندارە، برینەکە ل سەر پەیڤا زەلامێ نەخوه‌ش دەر بوویه. دوماھیک وه‌ستگەهـ کو تێدا بەرگرییێ ژ شەرم و حەیایا خوە یا نەتەوی بکەت، شکاندن و بشافتنا وان گرۆپ و نەتەوه‌یانە یێم دکەڤنە بەرسینگێ وێ، ناسیۆنالیزمەکا ھار و بریندارە، نەکەڤیتە د قۆناغا شەر و په‌ھەڤچوونێ دا، ژ کریزێن خوە یێن سایکۆلۆژی رزگار نابیت. لەورا ژی قڕکرنا ئەرمەنان و شەرێ درندانە یێ د گەل کوردان دا، پەیوەندی ب وێ برینێ ڤە ھەیه یا گەلێ تورک پشتی نەمانا ئیمپراتورییا ئۆسمانی تووش بوویێ..
لەورا ژی تا ڤێ کێلیکێ تورکان ھەر شەرەکێ د گەل کوردان دا کری ژ بو وێ یه‌کێ یە ژ وێ شکەستنا دەروونی دەرباز ببن و سارێژبوونا برینا خوە یا دەروونی ب نەمانا کوردان دزانن. و ژ بەر کو تورک ھزر دکەن کورد سەدەما شکەستنا وان یا دیرۆکی نه، کوشتنا ئێک کورد ژی د کۆنەستێ تورکان دا گاڤەکە بۆ دەربازکرنا وێ شکەستنا دەروونی.. ئەڤجا ئەو کوردە شەرڤان بیت یان پیر و سڤیل، نە گرنگە یا گرنگ کوردە، ئەوە یێ سێڤ ژ دارێ ڤەکری و تورک ژ بەھەشتا ئەبەدی ده‌رخستین، له‌ورا پێدڤییه نەمینیت، ئەڤ ھزرە دینه‌مۆیێ ل پشت ناسیۆنالیزما تورکی یه، ناسیۆنالیزمەکە ھەلگرێ کۆمەکا دەرزێن دیرۆکی یە و ژ بۆ قەرەبووکرنا برینا خوە دەست ب کۆمکوژییا گەلێن کورد وئەرمەن دکه‌ت! لێ بنێرە دەما ھێرشا دەڤەرا دێرسمێ دکەن، ئەفسەرەکێ تورک یێ پشکداری هێرشێ دبێژیت: (مە ئەو قر کرن یێن دبێژن زۆ “کو مەرەما وی ئەرمەن بوون” و ئەم مژوولی قرکرنا وان ژی نه یێن دبێژن لۆ “کو مه‌به‌ستا وی کورد بوون”)
ده‌وله‌تا تورکیا ل سالا 1925ێ شێخ سەعید و 47 ھەڤالێن وی ل ئامه‌دێ سێدارە دان، ل ھەمان جھێ سێدارەدانێ پەیکەرەک بۆ ئەتارتورکی چێکر!
دەما تەڤگەرا ئاگری تووشی شکەستنێ بوویی، تورکان ل ئیلۆنا سالا 1930ێ ل سەرێ چیایێ ئاگری، جھێ شۆرەشگێران بەرخوه‌دان لێ کری، گۆرەکێ بکۆم چێدکەن و ل سەر دنڤیسن: “ئەو کوردستانا د خەیالا ھەوە دا، مه ل ڤێرێ مە کرە د گۆری دا”
دیسان ھەر د گەل پەیدابوونا تەڤگەرا دێرسمێ دا ب سەروکاتییا سەید رزایێ دێرسمی ژ 1937ێ تا 1938ێ ئەتاتورک د خولا نوو یا پەرلەمانی دا دبێژیت؛ ئەگەر نھا پرسگرێکەکا ئالۆز و زەحمەت ھەبیت، پرسگرێکا دێرسمێ یە، ئەو برینەکە د دلێ مە دا و پێدڤییه سارێژ بکەین”
ژ بلی بێدەنگکرن و قرکرنا تەڤگەرێن کوردان، ب یاسا ئەتاتورکی پەیڤێن کورد و کوردستان و کنج و فۆلکلوورێ کوردان هات قەدەغەکرن. ئەڤ لڤین و رەفتارە ئاماژەیێن رەوشەکا خراب یا سایکۆلۆژی نە، کەسەکێ نەھێلی و پاشی پەیکەرێ خوە ل وی جھی چێبکەی، پرسگرێکا دەڤەرەکا کوردان ب برینا دلێ خوه بزانی، قەدەغەکرنا کولتوور و فۆلکلوورێ کوردی..! گۆتنا سەری دسەلمینیت کو ھندی یێ دی ھەبیت، تورک ھەبوونا خوە د قەیرانێ دا دبینیت، ئەڤ بریندارییا ناسیۆنالیزما تورکی ل گۆری سەرپێھاتییا خوە وێ دیرۆکی، روژ ل پەی رۆژێ پتر گەشە دکەت، ھەتا گەھشتییە ئەردوگانی کو ھەمان زھنییەتا ئەتاتورکی یە، لێ ب فۆرمەکێ دی. گەر بریندارییا ناسیۆنالیزما تورکی جۆش دابیتە کینا سایکۆلۆژی یا ئەتاتورکی کو دژی کوردان کۆمکوژییان بکەت، ئەردوگان ژ بلی کو ئالا ھەلگرێ ناسیۆنالیزمەکا دیرۆکی یا بریندارە، لێ تنێ وێ برینێ تێرا وێ یه‌کێ نەکری یە کو جۆشێ بده‌ته کەربا وی یا دژی کوردان، تەنێ وێ برینێ تێهنا وی نەشکاندییه، لەورا ژی بۆ جۆشدانێ ب کەربا خوه یا ل هه‌مبه‌ر کوردان، ل پەی تێکستەکێ میتافیزیقی یێ پیرۆز دگەریت ژ بۆ کو باشتر رەواتییا قرکرنا کوردان بدەتە خوە.. ب گۆتنەکا دی ئەردوگانی ناسیۆنالیزمەکا بریندار ب تێکستەکێ میتافیزیقی پیک دایە و موتوربە کرییه.. ھەلبەت تێکەلکرنا فاشیزمێ د گەل تێکستەکێ میتافیزیقی دا کۆمکوژی و داگیرکرن ژێ پەیدا دبن، ئەڤە موتیڤێ گه‌فێن ئەردوگانی یە، ب ڤێ رێیێ دخوازیت وی وێنه‌یێ ئەفسانەیی یێ ڤەگەریانا خیلافەتێ بدەتە خوە و دبیتە تەوتەمێ ھێزەکا شەرانگێز و بەردەوام ئیلھام ژێ دھێتە وەرگرتن.
ل گوری حیجازی (مرۆڤێ شکەستی بەردەوام د ترسا وێ یه‌کێ دا یە کێموکاسیێن وی ئاشکرا ببن، ترس ژ حەیاچوونێ ترسا ھەرە مەزن یا ژیانا مرۆڤێ شکەستی یە، لەورا ژی مرۆڤێ شکەستی گرنگییەکا مەزن دده‌ته وێنه‌یێ خوه یێ ژدەرڤە و دخوازیت وێنەیەکێ ئەفسانەیی بۆ خوە ژدەرڤەیی خوه چێبکەت، ژ بەر کو ئەڤ مرۆڤە بەردەوام ھەست دکەت گه‌فه‌کا مەزن ل سەر کەرامەتا وی هه‌یه). ئەڤە ھەمان رەوشا نھا یا ئەردوگانی یە و ژ بو کو شاشی و شکەستن و لاوازییێن خوە یێن ناڤخوه بنخێڤیت، وێنەیەکێ ئەفسانەیی یێ پێرفێکت ژدەرڤە بۆ خوە چێدکەت ،شەری و داگیرکارنا ئه‌ردێ کوردان دکەت.
ئه‌ڤرۆ کوردان ھندەک سەرکەفتن بده‌ست خستن و هنده‌ک گاڤێن باش ھاڤێتینه، تایبەت ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ، برینا تورکان کوورتر بوویه، ژ به‌ر کو ھەر سەرکەفتنەکا کوردان د نەستێ مرۆڤێ تورک دا برینەکا دی یا کووورتر چێدکەت کو درێژەپێدانا ھەمان شکەستنێن دیرۆکی یێن تورکانه، له‌ورا ئەمێن کورد بووینه قوربانییێن ڤێ فاشیستییێ و هنده‌ک هه‌ول هه‌نه ژ بۆ ده‌ربازبوونێ ژ وێ قوربانیبوونێ، ببین فاشیست، لێ فاشیستبوون چارەسەرییا رەوشێ ناکەت، ژ به‌ر کو مرۆڤ قوربانییێ فاشیزمێ بیت، دبیت ب فاشیستبوونێ بیتە جەلاد و نابیتە ئازادیخواز.
فاشیزم گوھه‌رینا قوربانی یە بۆ جەلادی، لێ قوربانی ناکه‌ته کاراکتەر، کاراکتەرەک کو ئازادی و رزگاری ئارمانجا وی بیت، نە جەلادبوون.. فاشیزم ب خوە د گەل خوه‌رستێ مرۆڤێ کورد ناگونجیت، ژ به‌ر کو کورد ژ بەرمایکێن ژیانا کلانان/قلانانه کو کۆمەکا مرۆڤان پێکڤە دژیان، ڤیان و لێبوورین و قەبوولکرنا جوداھییێن ئێکودو و بریارێن ب شێور، فۆرمێن ژیانا وان بووینە، مرۆڤەک ئەڤە خوه‌رستێ دیرۆکی یی ژیانا وی بیت، نەشێت بیتە فاشیست. گه‌ر خوه نھا کورد بھێنە نەچارکرن و ھێزەک بکار بینیت ژی کو ببنە فاشیست، یان ھندەک رەفتارێن فاشیستی ل دەف پەیدا ببن، رەسەناتی و سسیۆلۆژییا وی یا دیرۆکی بەروڤاژی فاشیزمێ یە، ژ بەر کو فاشیزم ب خوە نەھێلانا جوداھیانە، لێ تێکوشینا کوردان ب خوە ژ بۆ وێ یه‌کێ بوویە ب جوداھییێن خوە ڤە بھێنە قەبوولکرن، هه‌ر ژ تەرزێ ژیانا جودا تا زمانێ جودا، فەرھەنگا جودا خاستێن کوردانە.
مودێلا دەولەت-نەتەوە یا تورک و ئەرەب و فارسان دژی ڤی خوه‌رستی یه، مودێلەکە ب زمانێ گێلنەرێ تیوریزەکەرێ ناسیۆنالیزمێ؛ کارگەھا چێکرنا قالبانە، قالبێن وەکی ئێک، ئێک رەنگ، ئێک زمان و ئێک نەتەوە، ئانکو چێکرن و دەستکاریکرنا هه‌بوونا خوه‌رستی یە، د دەمەکێ دا کو کورد دخوازن دەستکارییا هه‌بوونا وان نەھێتە کرن و وەک ئه‌و دخوازن ھەبن و بھێن قەبوولکرن، نە ل گۆری حەزێن یێ دی بھێن قالبدان.. ئەڤە ژی سەدەما دژاتیکرنا کوردانه، کورد ناخوازن بچنه د پەیوەندییەکێ د گەل یێ دی دا کو ئەو پەیوەندییە ل سەر کیستێ دەستکارییا خوه‌رستێ وان بیت.. ئەگەر وێلزەکێ بریتانی ژ بۆ کو د گەل یێ دی د پەیوەندییێ دا بیت، پێدڤی بیت د ناڤا ئینگلیزان دا بحەلیێت، لێ کورد ڤێ قەبوول ناکەن، کورده‌کێ ھەورامانی یان زازا بەرھەڤ نینە زمانێ خوە و کولتوورێ خوە ژ دەست بدەت دا کو کو بچیتە د پەیوەندییەکێ د گەل یێ دی دا خوه ئه‌وێ دی کوردێ دیالێکته‌کا دی ژی بیت. ئەڤە یە ژی وە دکەت ئه‌م حه‌ز ژ ئیسماعیل بێشکچی بکه‌ین، ژ بەر کو بێشکچی ئەو ھەستێ خوە یێ فاشیز،ێ د ناخێ خوە دا کوشتییه.. ئەز ڤێ نابێژم دا کو ئەم ب گول و ریحانان شەرێ داگیرکەرێن خوە بکەین، نە! ئەز دبێژم ئەم دشێین ب ھێز بین و بەرگرییێ ژخوە بکه‌ین بێی کو فاشیست بین.. یا ئەز تەکەزێ ل سەر دکەم ئەوە کو نابیت مرۆڤ تف بکەتە برینێ و خەنجەرێ ماچ بکه‌ت.
ل داوییێ دێ بیرا ھەوە ل گۆتنا بیرمەندەکێ ئینم دەما دبێژیت؛ خوه‌دایێ من شوورەکێ باش بدە من، لێ من چ جارا نەچار نەکە وی شووری بکار بینم.
ڕێنوس خاڵبه‌ندی تایبه‌ته به‌نوسه‌ر خۆی.