باڵندەیەک لە نووتەکدا بەردەبێتەوە
سروشت نەوزاد
یەکەمین دێڕ دەستپێدەکات.
بەرەبەیانی ڕۆژێکی بەدبین، ئەگەر چی ڕۆژێکی تەواویش نا، تەنیا چەند کاتژمێرێک پاش کاتژمێر سێ و سی و دوو خولەکی پاش نیوەڕۆ، پازدەی ژوئیەی ساڵی هەزار و نۆسەد و حەفتا و دوو، کاتێک ئەپارتمانەکانی پرۆئیت ئیگۆی سانت لویس بەهۆی دینامێتەوە تەقێنرانەوە.
پاشان لە ناکاو باڵندەیەک لە نووتەکدا بەردەبێتەوە.
پاشان خۆرەکە چەشنی دەفرێکی سووری مس
پاش ئەوەی کە سپێدە دەخواتەوە،
بەرز بەرز هەڵدەکشێ و
کێوە زەبەلاحەکان بەجێ دەهێڵێت..
سەرەتای ڕۆژە،
ئەمە کاتێکە سەرتاپا جلەکانی خۆی گۆڕیوە و میلەکانی دادەکەنێت.
سەرەتای سەرەتا
“
Woman, Bird and Star (Homage to Picasso),” by Joan Miró, oil on canva
ساڵانێک پاش گاگۆڵکێی نێو ئەشکەوتان*
سێبەری تیژڕەو
یاخود
شەقامێکی درێژ کە شەوانە ڕووناکییەکەی پێ دەکات و
هەردەم کەسێک بە خەیاڵی پەتییەوە
دەستی لە دەستی منداڵێکدا، پیاسە دەکات.
سەر لە دووی من ئەمێستا
تەنانەت کە دەشزانم شارەکانت دەئافرێنیت
بەجووتێک دەستی کارەبایی،
لە ڕازاوەترین ڕۆژەکانم ڕادەوەستیت.
سەر لە دووی تۆ، لەگەڵ بادا پۆرترێتەکانم دەکێشم
دەگمەن نەبێت پەنابەر و
شلە بەردی ئاگراوی نێو بورکانم.
سەر لە دووى تۆ وەختێ گەڕام
بنەچەی سەربڕاوی خۆم دۆزییەوە،
هاوارم کرد:
سەر لە دووى تۆ کاتێک
باڵندەیەکى زلى خەمبار لە حەوشەکەدا بەدیل دەگرى و
بە پلیکانەکەدا دێیتە خوار.
سەبارەت بە خەونم، ئەگەر چی نەمدەویست بتبینم
کاتێک بوتڵە بەتاڵەکان لە ژەنگی دەریاکە پڕ دەکەیت و
بەڕێدەکەویت لە ژێر تۆپەڵە هەورە چڕەکاندا،
دەربارەی ئەو زەوییەی کە دەیکێڵم
کاتێک لە کێڵگە دوورەکاندا شەو دادێت و
لەبیری دەکات بگەڕێتەوە،
من پاسەوانم،
ئەو ڕێگایە دەپارێزم کە لەژێر پێیەکانمدان.
من ڕێبەرم،
بەڵام پێڵاوەکانم هەرگیز هی من نین…
دەربارەى ڕۆژەکانى
بەرامبەر تیڤی تەنانەت کە دادەنیشێت و ئوتوو دەکات
کەسێک کە ڕۆژی ژیانی درێژ دەکشێ و دادەگیرسێ
کاتێک لەسەر کورسییەکە دەخوێنێتەوە،
وەک هەمیشە قاوە گەرمەکەی هەڵدەلووشێت.
کەسێک بەیانیان قاوەڵتی ئامادە دەکات و سەموون دەکڕێت
جار نا جار ئەلبوومەکە دەکاتەوە،
پرسەی نییە، ئەگەر چی وێنەی باوان، نەوە و مردووان…
مردووان مردووانن.
کەسێک دەستەکانی دەلەرزن
وەختێک سمتى ژنەکە دەگوشێت و زار دەکاتەوە.
مردووان مردووانن…
کەسێک کە دەیویست کاتژمێرەکە
لە مەچەک بکات و جلەکانی بگۆڕێ
کاتێک تەنانەت لەسەر مێز کە دادەنیشێت و ئوتوو دەکات.
کەسێک کە بە خێراییەکی زۆرتر نزیکتر دەبێتەوە
Women and Bird in the
Moonlight 1949
بە ئاڕاستەی دۆستێک لەو کاتەی لێزمە باران دەکوژێتەوە و
تەمەکە خەستتر دەبێتەوە
وەک ئەوەی بیەوێت ئەمیان لەودا پشووبدات،
بە خۆی و ڕوخسار گەلێک چین لەسەر چین کەڵەکە دەبن
کاتێک لە ژوورەکراوەکەدا دووگمەى تیڤى دادەگرێت و
زەنگ بۆ دۆستەکەى دەکات.
بە خۆی و زارێک کە شیعرێک دەخوێنێتەوە دەربارەی ئەوەی؛
باڵندەیەک لە نووتەکدا بەردەبێتەوە.
یا شیعرێک ناخوێنێتەوە دەربارەی ئەوەی؛
باڵندەیەک لە نووتەکدا بەردەبێتەوە.
پاشان بە ئاڕاستەی باڵندەیەک لە ناکاو کە بەر دەبێتەوە،
لەو شەقامەی کە شەوانە ڕووناکییەکەی پێ دەکات و
هەردەم کەسێکیش بەخەیاڵی پەتییەوە
دەستی لە دەستی منداڵێکدا،
ڕەنگبوو بیەوێت پیاسە بکات…
_________
لە گفتوگۆی پەیوەست بە ڕزگاریی هەسارەکەوە، نەخشەکانیان هەڵدەواسن. پاش گەشتێک
بە نێو دارستان لە دامێنی درەختە ڕەق و وشک هەڵاتووەکاندا.
پیاوە گەنجەکەش لە بەردەمیان، سەر و سیمای هەڵبڕوسکاو، جێیەک کە تێیدا
لە پشتیەوە تەوژم دەدا و بە مێژوودا خۆی درێژ دەکات.
عەساکە زێڕینەکەی درێژ، لێ دەست نووقاو بە ئێسک و پروسکی ئەوانەوە کە خوازیاربوون بەر لە تۆفان شارەکەیان جێبهێڵن و لە چیاکەدا بنیشنەوە.
پاپۆڕ گەلە سپى پۆشەکان بە بێ هیچ نیشانەیەکی لاڕێیان، لە جووڵەیان بەسەر چرکە زۆرەملێکاندا دەکەون. وەک ئەوەی دەردەکەوێ دەتوانرێ نزیکتر ببینرێت، ئەوێ دەریایە، ئیمپراتۆریەتێک لەو نەوانەی با لە زماندا دەکێڵن و پێی ئاسۆکە تاریک دەکەن. لەوێ زەنگەکە هەردەم دەزرنگێتەوە و دەنگەکان پێکدا دەدەن ، بە خۆیان و نامەی نووسراویان بە پۆستاڵ.
ئێوارەیەکی بەفرانبار** دواین زرمەی سامناکى بە هەواکەدا ڕۆکرد.
کەشتییەکە بەو کتێبەی گڵۆپەکەی دادەگیرساند لە ئەفسانەکەی نەپەڕییەوە.
بوونەوەرە کەم ناسراوەکەش وەک ئەوەی دەسەڵاتی لە گەردوون دزیبێت، بە جووڵەی قورس و برسێتییەکی دڕندانەوە لە نێوان زێیە باریکەکاندا بێ پشوودان دەیگرماند و غاری دەدا.
بەسەر قەرەوێڵەی خەوەکەدا و لە دامێنی، هزرە ترساوەکان کەڵەکەدەبن، بە پڕتاو لە ژێر پرچیدا ڕۆدەچن و گوێیەکانی دەسمن.
قاوشەکانیش سارد و بێ ڕەنگ لە کۆشی ئەو ژوورانەی چەشنی خاچ هەڵواسراو بە پلازما.
بوتڵی تۆقێنەری هەناسە پێدەر و گەڵای وشک و ڕژاوی وەسیەت جار نا جارێک کە دەڕۆیشتن
با دەیبردن بە ڕووی ژێرەوەی زەوییەکە بۆ لای مێردمنداڵە نووستووەکەی.
لە دەرەوەش بە ئاڕاستەی پۆلیسەکان بە خۆیان و دەمانچەکانی کەمەریانەوە، لەژێر گڵۆپی سوور و زەردی ترافیکەکان، شەقامەکە پێڵاوەکانی هەڵدەکێشێ و خۆی لێ دەخوڕێت.
جیهانێکی ڕاوەستاوە، بە هەر بەرێکی شارەکەوە دەروازەکە خۆی ڕادەخات، لە نێوان تابلۆ تۆز لێ نیشتووەکان و ئەو درەختانەی لە دامێنی قیرەکاندا دەشنێنەوە لەو هەوایەی دەستەمۆیە.
دەشنێنەوە: لێ بە فریوی وەهمێک کە خوازیارن پێیان وابێت وا لە کاتژمێرەکە دەکەن
میلەکانی هەڵبسووڕێت،
بێ لە تاقیگەکان و
ئەو پەککەوتووانەی لە نێو هەوری حەبدا دەلەرزن.
_________
* (بیلى کۆلینس) لە شیعرى ئەرستۆدا دێڕە شیعرێکى هەیە بەم شێوەیە: ئەمە زۆر زووە، ساڵانێک بەر لە کەشتى نووح.
** ئێوارەیەکی بەفرانبار/ ئاماژەی ئەو کات و ساتەیە کە ڤایرۆسی کۆرۆنا لەو پەڕى تەشەنەسەندن و بڵاوبوونەوەیدا بوو بە جیهاندا. لەو نێوەندەیشدا، باوکم و کەسانێکى دیکە لە هاوڕێ و دۆستانم، هەڵگرى ڤایرۆسەکە بوون ومەترسى مردن و لەناوچوون لەسەر ژیانیان بوو.